﴿1﴾ سوگند به (فرشتگان) صفکشیده (و منظّم) |
﴿2﴾ و به نهیکنندگان و (بازدارندگان) |
﴿3﴾ و تلاوتکنندگان پیاپی آیات الهی... |
﴿4﴾ که معبود شما یگانه است؛ |
﴿5﴾ پروردگار آسمانها و زمین و آنچه میان آنهاست، و پروردگار مشرقها! |
﴿6﴾ ما آسمان نزدیک [= پایین] را با ستارگان آراستیم، |
﴿7﴾ تا آن را از هر شیطان خبیثی حفظ کنیم! |
﴿8﴾ آنها نمیتوانند به (سخنان) فرشتگان عالم بالا گوش فرادهند، (و هرگاه چنین کنند) از هر سو هدف قرارمیگیرند! |
﴿9﴾ آنها به شدّت به عقب رانده میشوند؛ و برای آنان مجازاتی دائم است! |
﴿10﴾ مگر آنها که در لحظهای کوتاه برای استراق سمع به آسمان نزدیک شوند، که «شهاب ثاقب» آنها را تعقیب میکند! |
﴿11﴾ از آنان بپرس: «آیا آفرینش (و معاد) آنان سختتر است یا آفرینش فرشتگان (و آسمانها و زمین)؟! ما آنان را از گل چسبندهای آفریدیم! |
﴿12﴾ تو از انکارشان تعجّب میکنی، ولی آنها مسخره میکنند! |
﴿13﴾ و هنگامی که به آنان تذکّر داده شود، هرگز متذکّر نمیشوند! |
﴿14﴾ و هنگامی که معجزهای را ببینند، دیگران را نیز به استهزا دعوت میکنند! |
﴿15﴾ و میگویند: «این فقط سحری آشکار است! |
﴿16﴾ آیا هنگامی که ما مُردیم و به خاک و استخوان مبدّل شدیم، بار دیگر برانگیخته خواهیم شد؟! |
﴿17﴾ یا پدران نخستین ما (بازمیگردند)؟!» |
﴿18﴾ بگو: «آری، همه شما زنده میشوید در حالی که خوار و کوچک خواهید بود! |
﴿19﴾ تنها یک صیحه عظیم واقع میشود، ناگهان همه (از قبرها برمیخیزند و) نگاه میکنند! |
﴿20﴾ و میگویند: «ای وای بر ما، این روز جزاست!» |
﴿21﴾ (آری) این همان روز جدایی (حقّ از باطل) است که شما آن را تکذیب میکردید! |
﴿22﴾ (در این هنگام به فرشتگان دستور داده میشود:) ظالمان و همردیفانشان و آنچه را میپرستیدند... |
﴿23﴾ (آری آنچه را) جز خدا میپرستیدند جمع کنید و بسوی راه دوزخ هدایتشان کنید! |
﴿24﴾ آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند! |
﴿25﴾ شما را چه شده که از هم یاری نمیطلبید؟! |
﴿26﴾ ولی آنان در آن روز تسلیم قدرت خداوندند! |
﴿27﴾ (و در این حال) رو به یکدیگر کرده و از هم میپرسند... |
﴿28﴾ گروهی (میگویند: «شما رهبران گمراهی بودید که به ظاهر) از طریق خیرخواهی و نیکی وارد شدید امّا جز فریب چیزی در کارتان نبود)!» |
﴿29﴾ (آنها در جواب) میگویند: «شما خودتان اهل ایمان نبودید (تقصیر ما چیست)؟! |
﴿30﴾ ما هیچ گونه سلطهای بر شما نداشتیم، بلکه شما خود قومی طغیانگر بودید! |
﴿31﴾ اکنون فرمان پروردگارمان بر همه ما مسلّم شده، و همگی از عذاب او میچشیم! |
﴿32﴾ ما شما را گمراه کردیم، همان گونه که خود گمراه بودیم! |
﴿33﴾ (آری) همه آنها [= پیشوایان و پیروان گمراه] در آن روز در عذاب الهی مشترکند! |
﴿34﴾ ما این گونه با مجرمان رفتار میکنیم! |
﴿35﴾ چرا که وقتی به آنها گفته میشد: «معبودی جز خدا وجود ندارد»، تکبّر و سرکشی میکردند... |
﴿36﴾ و پیوسته میگفتند: «آیا ما معبودان خود را بخاطر شاعری دیوانه رها کنیم؟!» |
﴿37﴾ چنین نیست، او حقّ را آورده و پیامبران پیشین را تصدیق کرده است! |
﴿38﴾ اما شما (مستکبران کوردل) بطور مسلّم عذاب دردناک (الهی) را خواهید چشید! |
﴿39﴾ و جز به آنچه انجام میدادید کیفر داده نمیشوید، |
﴿40﴾ جز بندگان مخلص خدا (که از این کیفرها برکنارند)! |
﴿41﴾ برای آنان [= بندگان مخلص] روزی معیّن و ویژهای است، |
﴿42﴾ میوهها(ی گوناگون پر ارزش)، و آنها گرامی داشته میشوند... |
﴿43﴾ در باغهای پر نعمت بهشت؛ |
﴿44﴾ در حالی که بر تختها رو به روی یکدیگر تکیه زدهاند، |
﴿45﴾ و گرداگردشان قدحهای لبریز از شراب طهور را میگردانند؛ |
﴿46﴾ شرابی سفید و درخشنده، و لذّتبخش برای نوشندگان؛ |
﴿47﴾ شرابی که نه در آن مایه تباهی عقل است و نه از آن مست میشوند! |
﴿48﴾ و نزد آنها همسرانی زیبا چشم است که جز به شوهران خود عشق نمیورزند. |
﴿49﴾ گویی از (لطافت و سفیدی) همچون تخممرغهایی هستند که (در زیر بال و پر مرغ) پنهان مانده (و دست انسانی هرگز آن را لمس نکرده است)! |
﴿50﴾ (در حالی که آنها غرق گفتگو هستند) بعضی رو به بعضی دیگر کرده میپرسند... |
﴿51﴾ کسی از آنها میگوید: «من همنشینی داشتم... |
﴿52﴾ که پیوسته میگفت: آیا (به راستی) تو این سخن را باور کردهای... |
﴿53﴾ که وقتی ما مُردیم و به خاک و استخوان مبدّل شدیم، (بار دیگر) زنده میشویم و جزا داده خواهیم شد؟!» |
﴿54﴾ (سپس) میگوید: «آیا شما میتوانید از او خبری بگیرید؟» |
﴿55﴾ اینجاست که نگاهی میکند، ناگهان او را در میان دوزخ میبیند. |
﴿56﴾ میگوید: «به خدا سوگند نزدیک بود مرا (نیز) به هلاکت بکشانی! |
﴿57﴾ و اگر نعمت پروردگارم نبود، من نیز از احضارشدگان (در دوزخ) بودم! |
﴿58﴾ (سپس به یاران خود میگوید: ای دوستان!) آیا ما هرگز نمیمیریم (و در بهشت جاودانه خواهیم بود)، |
﴿59﴾ و جز همان مرگ اول، مرگی به سراغ ما نخواهد آمد، و ما هرگز عذاب نخواهیم شد. |
﴿60﴾ راستی این همان پیروزی بزرگ است! |
﴿61﴾ آری، برای مثل این، باید عملکنندگان عمل کنند! |
﴿62﴾ آیا این (نعمتهای جاویدان بهشتی) بهتر است یا درخت (نفرتانگیز) زقّوم؟! |
﴿63﴾ ما آن را مایه درد و رنج ظالمان قرار دادیم! |
﴿64﴾ آن درختی است که از قعر جهنّم میروید! |
﴿65﴾ شکوفه آن مانند سرهای شیاطین است! |
﴿66﴾ آنها [= مجرمان] از آن میخورند و شکمها را از آن پر میکنند! |
﴿67﴾ سپس روی آن آب داغ متعفّنی مینوشند! |
﴿68﴾ سپس بازگشت آنها به سوی جهنّم است! |
﴿69﴾ چرا که آنها پدران خود را گمراه یافتند، |
﴿70﴾ با این حال به سرعت بدنبال آنان کشانده میشوند! |
﴿71﴾ و قبل از آنها بیشتر پیشینیان (نیز) گمراه شدند! |
﴿72﴾ ما در میان آنها انذارکنندگانی فرستادیم، |
﴿73﴾ ولی بنگر عاقبت انذارشوندگان چگونه بود! |
﴿74﴾ مگر بندگان مخلص خدا! |
﴿75﴾ و نوح، ما را خواند (و ما دعای او را اجابت کردیم)؛ و چه خوب اجابت کنندهای هستیم! |
﴿76﴾ و او و خاندانش را از اندوه بزرگ رهایی بخشیدیم، |
﴿77﴾ و فرزندانش را همان بازماندگان (روی زمین) قرار دادیم، |
﴿78﴾ و نام نیک او را در میان امّتهای بعد باقی نهادیم. |
﴿79﴾ سلام بر نوح در میان جهانیان باد! |
﴿80﴾ ما این گونه نیکوکاران را پاداش میدهیم! |
﴿81﴾ چرا که او از بندگان باایمان ما بود! |
﴿82﴾ سپس دیگران [= دشمنان او] را غرق کردیم! |
﴿83﴾ و از پیروان او ابراهیم بود؛ |
﴿84﴾ (به خاطر بیاور) هنگامی را که با قلب سلیم به پیشگاه پروردگارش آمد؛ |
﴿85﴾ هنگامی که به پدر و قومش گفت: «اینها چیست که میپرستید؟! |
﴿86﴾ آیا غیر از خدا به سراغ این معبودان دروغین میروید؟! |
﴿87﴾ شما درباره پروردگار عالمیان چه گمان میبرید؟! |
﴿88﴾ (سپس) نگاهی به ستارگان افکند... |
﴿89﴾ و گفت: «من بیمارم (و با شما به مراسم جشن نمیآیم)!» |
﴿90﴾ آنها از او روی برتافته و به او پشت کردند (و بسرعت دور شدند.) |
﴿91﴾ (او وارد بتخانه شد) مخفیانه نگاهی به معبودانشان کرد و از روی تمسخر گفت: «چرا (از این غذاها) نمیخورید؟! |
﴿92﴾ (اصلاً) چرا سخن نمیگویید؟!» |
﴿93﴾ سپس بسوی آنها رفت و ضربهای محکم با دست راست بر پیکر آنها فرود آورد (و جز بت بزرگ، همه را درهم شکست). |
﴿94﴾ آنها با سرعت به او روی آوردند. |
﴿95﴾ گفت: «آیا چیزی را میپرستید که با دست خود میتراشید؟! |
﴿96﴾ با اینکه خداوند هم شما را آفریده و هم بتهایی که میسازید!» |
﴿97﴾ (بتپرستان) گفتند: «بنای مرتفعی برای او بسازید و او را در جهنّمی از آتش بیفکنید!» |
﴿98﴾ آنها طرحی برای نابودی ابراهیم ریخته بودند، ولی ما آنان را پست و مغلوب ساختیم! |
﴿99﴾ (او از این مهلکه بسلامت بیرون آمد) و گفت: «من به سوی پروردگارم میروم، او مرا هدایت خواهد کرد! |
﴿100﴾ پروردگارا! به من از صالحان [= فرزندان صالح] ببخش!» |
﴿101﴾ ما او [= ابراهیم] را به نوجوانی بردبار و صبور بشارت دادیم! |
﴿102﴾ هنگامی که با او به مقام سعی و کوشش رسید، گفت: «پسرم! من در خواب دیدم که تو را ذبح میکنم، نظر تو چیست؟» گفت «پدرم! هر چه دستور داری اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت!» |
﴿103﴾ هنگامی که هر دو تسلیم شدند و ابراهیم جبین او را بر خاک نهاد... |
﴿104﴾ او را ندا دادیم که: «ای ابراهیم! |
﴿105﴾ آن رؤیا را تحقق بخشیدی (و به مأموریت خود عمل کردی)!» ما این گونه، نیکوکاران را جزا میدهیم! |
﴿106﴾ این مسلّماً همان امتحان آشکار است! |
﴿107﴾ ما ذبح عظیمی را فدای او کردیم، |
﴿108﴾ و نام نیک او را در امّتهای بعد باقی نهادیم! |
﴿109﴾ سلام بر ابراهیم! |
﴿110﴾ این گونه نیکوکاران را پاداش میدهیم! |
﴿111﴾ او از بندگان باایمان ما است! |
﴿112﴾ ما او را به اسحاق -پیامبری از شایستگان- بشارت دادیم! |
﴿113﴾ ما به او و اسحاق برکت دادیم؛ و از دودمان آن دو، افرادی بودند نیکوکار و افرادی آشکارا به خود ستم کردند! |
﴿114﴾ ما به موسی و هارون نعمت بخشیدیم! |
﴿115﴾ و آن دو و قومشان را از اندوه بزرگ نجات دادیم! |
﴿116﴾ و آنها را یاری کردیم تا بر دشمنان خود پیروز شدند! |
﴿117﴾ ما به آن دو، کتاب روشنگر دادیم، |
﴿118﴾ و آن دو را به راه راست هدایت نمودیم! |
﴿119﴾ و نام نیکشان را در اقوام بعد باقی گذاردیم! |
﴿120﴾ سلام بر موسی و هارون! |
﴿121﴾ ما این گونه نیکوکاران را پاداش میدهیم! |
﴿122﴾ آن دو از بندگان مؤمن ما بودند! |
﴿123﴾ و الیاس از رسولان (ما) بود! |
﴿124﴾ به خاطر بیاور هنگامی را که به قومش گفت: «آیا تقوا پیشه نمیکنید؟! |
﴿125﴾ آیا بت «بعل» را میخوانید و بهترین آفریدگارها را رها میسازید؟! |
﴿126﴾ خدایی که پروردگار شما و پروردگار نیاکان شماست!» |
﴿127﴾ امّا آنها او را تکذیب کردند؛ ولی به یقین همگی (در دادگاه عدل الهی) احضار میشوند! |
﴿128﴾ مگر بندگان مخلص خدا! |
﴿129﴾ ما نام نیک او را در میان امّتهای بعد باقی گذاردیم! |
﴿130﴾ سلام بر الیاسین! |
﴿131﴾ ما این گونه نیکوکاران را پاداش میدهیم! |
﴿132﴾ او از بندگان مؤمن ما است! |
﴿133﴾ و لوط از رسولان (ما) است! |
﴿134﴾ و به خاطر بیاور زمانی را که او و خاندانش را همگی نجات دادیم، |
﴿135﴾ مگر پیرزنی که از بازماندگان بود (و به سرنوشت آنان گرفتار شد)! |
﴿136﴾ سپس بقیه را نابود کردیم! |
﴿137﴾ و شما پیوسته صبحگاهان از کنار (ویرانههای شهرهای) آنها میگذرید... |
﴿138﴾ و (همچنین) شبانگاه؛ آیا نمیاندیشید؟! |
﴿139﴾ و یونس از رسولان (ما) است! |
﴿140﴾ به خاطر بیاور زمانی را که به سوی کشتی پر (از جمعیّت و بار) فرار کرد. |
﴿141﴾ و با آنها قرعه افکند، (و قرعه به نام او افتاد و) مغلوب شد! |
﴿142﴾ (او را به دریا افکندند) و ماهی عظیمی او را بلعید، در حالی که مستحقّ سرزنش بود! |
﴿143﴾ و اگر او از تسبیحکنندگان نبود... |
﴿144﴾ تا روز قیامت در شکم ماهی میماند! |
﴿145﴾ (به هر حال ما او را رهایی بخشیدیم و) او را در یک سرزمین خشک خالی از گیاه افکندیم در حالی که بیمار بود! |
﴿146﴾ و بوته کدوئی بر او رویاندیم (تا در سایه برگهای پهن و مرطوبش آرامش یابد)! |
﴿147﴾ و او را به سوی جمعیّت یکصد هزار نفری -یا بیشتر- فرستادیم! |
﴿148﴾ آنها ایمان آوردند، از این رو تا مدّت معلومی آنان را از مواهب زندگی بهرهمند ساختیم! |
﴿149﴾ از آنان بپرس: آیا پروردگارت دخترانی دارد و پسران از آن آنهاست؟! |
﴿150﴾ آیا ما فرشتگان را مؤنث آفریدیم و آنها ناظر بودند؟! |
﴿151﴾ دانید آنها با این تهمت بزرگشان میگویند: |
﴿152﴾ «خداوند فرزند آورده!» ولی آنها به یقین دروغ میگویند! |
﴿153﴾ آیا دختران را بر پسران ترجیح داده است؟! |
﴿154﴾ شما را چه شده است؟! چگونه حکم میکنید؟! (هیچ میفهمید چه میگویید؟!) |
﴿155﴾ آیا متذکّر نمیشوید؟! |
﴿156﴾ یا شما دلیل روشنی در این باره دارید؟ |
﴿157﴾ کتابتان را بیاورید اگر راست میگویید! |
﴿158﴾ آنها [= مشرکان] میان او [= خداوند] و جنّ، (خویشاوندی و) نسبتی قائل شدند؛ در حالی که جنّیان بخوبی میدانند که این بتپرستان در دادگاه الهی احضار میشوند! |
﴿159﴾ منزّه است خداوند از آنچه توصیف میکنند، |
﴿160﴾ مگر بندگان مخلص خدا! |
﴿161﴾ شما و آنچه را پرستش میکنید، |
﴿162﴾ هرگز نمیتوانید کسی را (با آن) فریب دهید، |
﴿163﴾ مگر آنها که در آتش دوزخ وارد میشوند! |
﴿164﴾ و هیچ یک از ما نیست جز آنکه مقام معلومی دارد؛ |
﴿165﴾ و ما همگی (برای اطاعت فرمان خداوند) به صف ایستادهایم؛ |
﴿166﴾ و ما همه تسبیحگوی او هستیم! |
﴿167﴾ آنها پیوسته میگفتند: |
﴿168﴾ «اگر یکی از کتابهای پیشینیان نزد ما بود، |
﴿169﴾ به یقین، ما بندگان مخلص خدا بودیم!» |
﴿170﴾ (امّا هنگامی که این کتاب بزرگ آسمانی بر آنها نازل شد،) به آن کافر شدند؛ ولی بزودی (نتیجه کار خود را) خواهند دانست! |
﴿171﴾ وعده قطعی ما برای بندگان فرستاده ما از پیش مسلّم شده... |
﴿172﴾ که آنان یاری شدگانند، |
﴿173﴾ و لشکر ما پیروزند! |
﴿174﴾ از آنها [= کافران] روی بگردان تا زمان معیّنی (که فرمان جهاد فرارسد)! |
﴿175﴾ و وضع آنها را بنگر (چه بیمحتواست) اما بزودی (نتیجه اعمال خود را) میبینند! |
﴿176﴾ آیا آنها برای عذاب ما شتاب میکنند؟! |
﴿177﴾ امّا هنگامی که عذاب ما در آستانه خانههایشان فرود آید، انذارشدگان صبحگاه بدی خواهند داشت! |
﴿178﴾ از آنان روی بگردان تا زمان معیّنی! |
﴿179﴾ و وضع کارشان را ببین؛ آنها نیز به زودی (نتیجه اعمال خود را) میبینند! |
﴿180﴾ منزّه است پروردگار تو، پروردگار عزّت (و قدرت) از آنچه آنان توصیف میکنند. |
﴿181﴾ و سلام بر رسولان! |
﴿182﴾ حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است! |